ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ
& ΑΛΒΑΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΣΙΝΚΙ
c/o Τ.Θ. 51393, 14510 Κηφισιά, Tηλ. 620.01.20; Fax: 807.57.67; E-mail: helsinki@compulink.gr
_____________________________________________________________________
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
18/3/1997
ΘΕΜΑ: H ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΛΒΑΝΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα κατά του Ρατσισμού, το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι δημοσιοποιεί τα συμπεράσματα της κοινής αποστολής της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ελσίνκι που πραγματοποίησε μαζί με μέλη της Αλβανικής Επιτροπής Ελσίνκι για την κατάσταση των Αλβανών Μεταναστών στην Ελλάδα.
Η Αλβανική Επιτροπή Ελσίνκι και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι διεκπεραίωσαν μια κοινή ερευνητική αποστολή από τις 12 μέχρι τις 17 Φεβρουαρίου 1997 για την κατάσταση των Αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της αποστολής οι εκπρόσωποι των οργανώσεών-μας συναντήθηκαν με εκπροσώπους των ελληνικών αρχών από τα Υπουργεία Εξωτερικών, Δικαιοσύνης, Εργασίας, όπως επίσης και με την Αλβανική Πρεσβεία στην Αθήνα, αρκετούς Αλβανούς μετανάστες, και Αλβανούς κρατούμενους στις φυλακές Κορυδαλλού στην Αθήνα.
Οι Αλβανοί μετανάστες στην Ελλάδα είναι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, 300.000 - 400.000 άτομα. Από το 1991, συνεισφέρουν με την εργασία τους στις οικονομίες και των δύο χωρών, της Ελλάδας και της Αλβανίας. Βρήκαν στην Ελλάδα καλές κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, αλλά την ίδια στιγμή αυτή η μεγάλη κοινότητα αντιμετώπισε πολλά προβλήματα. Μετά από τις έρευνές-μας, οι βασικές ανησυχίες που εκφράζουν οι οργανώσεις-μας είναι οι εξής:
1. Η νομιμοποίηση είναι το βασικότερο πρόβλημα των Αλβανών μεταναστών. Η πραγματικότητα είναι ότι, μέχρι τώρα, όλοι βρίσκονται σε καθεστώς παρανομίας, γεγονός που προκαλεί ανασφάλεια και διαρκή φόβο για απώλεια των εργασιών-τους, απέλασή-τους από τη χώρα κλπ. Ενα θετικό βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος αποτελεί το σχέδιο προεδρικού διατάγματος για τη νομιμοποίηση των μεταναστών, που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ πολύ σύντομα. Παρόλα αυτά, ενδέχεται να προκύψουν άλλα σοβαρά προβλήματα και επιπτώσεις κατά τη διάρκεια της εφαρμογής-του, που έχουν σχέση με το γεγονός ότι υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός μεταναστών που περιμένουν νομιμοποίηση και οι ελληνικές αρμόδιες υπηρεσίες μπορεί να μην είναι επαρκώς προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Επιπλέον, το σχέδιο για το δεύτερο στάδιο νομιμοποίησης που αφορά τους μακροπρόθεσμους όρους και την άδεια εργασίας όλων των μεταναστών χρειάζεται πολλές βελτιώσεις ώστε πραγματικά να εγγυάται τα δικαιώματα των μεταναστών.
2. Οι Αλβανοί μετανάστες συχνά πέφτουν θύματα κακής μεταχείρισης από την ελληνική αστυνομία και τις αρχές σε όλα τα επίπεδα: στα σύνορα τους αντιμετωπίζουν αυθαίρετα, στους δρόμους υφίστανται βία, ενώ δεν λείπουν και περιστατικά φόνων σε περιπτώσεις που μετανάστες αποπειράθηκαν να ξεφύγουν από τους αστυνομικούς προκειμένου να αποφύγουν έλεγχο των εγγράφων τους κλπ. Μερικές φορές έχουν παρουσιαστεί κρούσματα ξυλοδαρμών σε αστυνομικά τμήματα και φυλακές εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι Αλβανοί.
3. Διακρίσεις εναντίον Αλβανών έχουμε και στα δικαστήρια που επιβεβαιώνονται από την απουσία δίκαιων δικών, συχνά χωρίς ικανούς διερμηνείς και από την αυστηρότητα των ποινών σε σύγκριση με περιπτώσεις Ελλήνων που δικάστηκαν για ανάλογα εγκλήματα.
4. Σε όλες αυτές τις διαφορετικές περιπτώσεις διακρίσεων, τα ελληνικα μέσα μαζικής ενημέρωσης διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο. Το φαινόμενο αποκαλείται αλβανοφοβία και έχει γενικώς εκδηλωθεί με τις υπερβολές για την αλβανική εγκληματικότητα στην Ελλάδα.
5. Μια άλλη ανησυχία που εκφράζουν οι οργανώσεις-μας έχει σχέση με την μεταφορά των Αλβανών κρατουμένων από τις ελληνικές φυλακές στη χώρα τους. Από την πλευρά των ελληνικών αρχών παρατηρείται ανεπαρκής προσπάθεια να ξεπεραστεί το εμπόδιο της άγνοιας των Αλβανών κρατουμένων σχετικά με τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν, ενώ από την πλευρά των αλβανικών αρχών υπάρχει έλλειψη συντονισμού και συνεργασίας με τις αντίστοιχες ελληνικές προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες από τη στιγμή που ξεκινούν.
6. Σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικότερα των δικαιωμάτων των παιδιών, η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να παραχωρήσει ώρες διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας στα παιδιά των Αλβανών μεταναστών, όπως επίσης και μαθήματα πολιτισμού, ιστορίας κλπ σε σχολεία με επαρκή αριθμό Αλβανών μαθητών. Αυτό έχει ήδη ανακοινωθεί στο παρελθόν από τον Υπουργό Παιδείας αλλά ποτέ δεν εφαρμόστηκε. Αντίθετα, αναφέρουμε το γεγονός ότι, κυρίως λόγω της πίεσης των αρχών, ακόμα και μαθήματα που γίνονταν σε εθελοντική βάση για παιδια Αλβανών προκειμένου να διδαχθούν τα προαναφερθέντα μαθήματα, έχουν ήδη σταματήσει.
7. Οι Ελληνικές αρχές, όπως εκπροσωπούνται από την Πρεσβεία-τους στα Τίρανα και στο Προξενείο του Αργυρόκαστρου, βοήθησαν ιδιαίτερα τη μετανάστευση των Αλβανών στην Ελλάδα. Παρόλα αυτά υπάρχει συστηματική διάκριση στη διάρκεια της βίζας, που βασίζεται στο μοναδικό κριτήριο της θρησκείας και της εθνότητας.
Η Αλβανική Επιτροπή Ελσίνκι και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι με το κοινό-τους ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των Αλβανών στην Ελλάδα και με τη δέσμευσή-τους να παρακολουθούν συνεχώς την κατάσταση, εκφράζουν την ελπίδα ότι τα προβλήματα που απαριθμίστηκαν σε αυτή την ανακοίνωση θα αντιμετωπιστούν με κατανόηση και καλή θέληση για να ξεπεραστούν από τις αρμόδιες αρχές και την ελληνική κοινή γνώμη.
GREEK HELSINKI MONITOR
& ALBANIAN HELSINKI COMMITTEE
c/o P. O. Box 51393, Tel. 620.01.20; Fax: 807.57.67; E-mail: helsinki@compulink.gr
_____________________________________________________________________
PRESS RELEASE
18/3/1997
TOPIC: SITUATION OF THE ALBANIAN IMMIGRANTS IN GREECE
The Albanian Helsinki Committee and Greek Helsinki Monitor carried out a common fact-finding mission from February 12 to February 17 1997, on the situation of the Albanian immigrants in Greece. During this mission, the representatives of our organizations had contacts with Greek authorities from the Ministry of Foreign Affairs, Ministry of Justice, Ministry of Labor, as well as with the Embassy of Albania in Athens and several Albanian immigrants, and with Albanian inmates in the main Korydallos prison of Athens.
The Albanian immigrants in Greece include, according to estimations, 300,000 - 400,000 persons. Since 1991, they have contributed by their work to the economies of both Greece and Albania. They found in Greece good social and economical conditions, but at the same time this large community faced many serious problems.
Based on our investigation, the main concerns shared by both our organizations are the following:
1. Legalization is the most important problem for the Albanian immigrants. Until now they are virtually all illegal Gastarbeiters, which entails insecurity and the permanent threat of losing their jobs, being expelled from the country, etc. A step forward in overcoming this problem is the draft of the presidential decree for the legalization of immigrants, expected to be passed very soon. Nevertheless, other serious problems and side effects may appear during its implementation, related to the fact that there is an enormous number of immigrants to be legalized, and the Greek administration may not be sufficiently prepared to cope with it. Moreover, the draft of the second decree about the long-term status and work permit of all immigrants needs many amendments to really guarantee the rights of the immigrants.
2. Albanian immigrants are quite frequently ill-treated by the Greek police and authorities at all levels: at the border they are faced with arbitrariness; in the street they incur violence, and there are even cases of murder, when immigrants have attempted to escape from policemen in order to avoid checking of documents, etc.; in police stations and prisons they are sometimes severely beaten - all these because of their identity as Albanians.
3. Discrimination against Albanians is also present at the courts. It is evident in the lack of fair trials, often without professionally qualified interpreters, and in the severity of the sentences, in comparison to Greek persons tried for the same kind of crime.
4. In all these different aspects of discrimination, the Greek media have had an important role. The effect is considered “Albanophobia.” It has been manifested generally through the exaggeration of Albanian criminality in Greece.
5. Another concern shared by our organizations is related to the transfer of Albanian inmates from Greek prisons to their own country. From the side of the Greek authorities there is insufficient effort to overcome the lack of awareness of Albanian inmates about procedures to be followed, whereas from the side of the Albanian authorities there is lack of cooperation with the Greek ones to carry put the procedures when they are initiated.
6. According to the universal standards of human rights, and more especially of children's rights, the Greek government should provide for classes teaching the native language to the children of Albanian immigrants, and also for classes about Albanian culture, history, etc. in Schools with a sufficient number of Albanian student. This was also announced in the past by the Minister of Education but was never implemented. We deplore the fact that, on the contrary, largely by the pressure of the authorities, even courses on voluntary basis for Albanian children, for teaching them the above mentioned matters, have already been closed.
7. The Greek authorities, as represented by their Embassy in Tirana and Consulate in Gjirokastra, have been considerably helpful to the Albanian emigration in Greece. Nevertheless, there is systematic discrimination about the delay of visas, based on the sole criterion of religion and ethnicity.
The Albanian Helsinki Committee and the Greek Helsinki Monitor, through their common concern about the rights of Albanian immigrants in Greece, and through their engagement to follow up the situation in continuity, express their hope that the problems enumerated by this statement will be treated with understanding and good will to be overcome by the competent authorities and the Greek public opinion.
