ΝΕΟ ΚΡΟΥΣΜΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΟΧΥΡΩΜΕΝΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ

(Ελληνική Εθνική Επιτροπή της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ελσίνκι για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα)

& ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ

(Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Ομάδας για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων)

Τ.Θ. 51393, 14510 Κηφισιά, Tηλ. 620.01.20; Fax: 807.57.67; E-mail: helsinki@compulink.gr

 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

21/7/1997

 

ΘΕΜΑ: ΝΕΟ ΚΡΟΥΣΜΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΟΧΥΡΩΜΕΝΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ

 

Με αφορμή την καταδίκη δύο δημοσιογράφων της εφημερίδας “Νίκη” σε ποινή φυλάκισης 33 μηνών τον καθένα, για “συκοφαντική δυσφήμηση” του Υπουργού Δικαιοσύνης κ. Ευάγγελου Γιαννόπουλου, θεωρούμε χρέος μας να επαναλάβουμε για άλλη μια φορά ότι η επιβολή ποινικών κυρώσεων για άσκηση πολιτικής κριτικής ως προς τη δημόσια δραστηριότητα ή την πολιτική συμπεριφορά ενός δημοσίου αξιωματούχου, και μάλιστα φορέα εκτελεστικής εξουσίας, αντανακλά την απαρχαιωμένη και αντιδημοκρατική αντίληψη ότι οι κυβερνώμενοι δεν πρέπει να ασκούν κριτική στους κυβερνώντες. Προεκτείνοντας το συλλογισμό μας, θα θέλαμε να τονίσουμε ότι οι συνταγματικές εγγυήσεις περί ελευθεροτυπίας δεν επιτρέπουν σε έναν δημόσιο αξιωματούχο, όποιος και αν είναι αυτός, να αξιώνει τη δίωξη δημοσιογράφων ούτε ακόμη και για ψευδή δυσφημιστικό ισχυρισμό που συνδέεται με τη δημόσια δράση του προσώπου αυτού (π.χ. αμφισβήτηση αντιστασιακής δράσης του Ε. Γιαννόπουλου), εκτός εάν αποδειχτεί ρητώς από το θιγόμενο ότι το σχετικό δημοσίευμα είχε συνταχτεί με συνειδητή επίγνωση της αναλήθειάς του εκ μέρους του συντάκτη.

 

Οπως κατ’ επανάληψη έχει τονίσει τόσο η επιστήμη όσο και η νομολογία σε όλες τις δημοκρατικές χώρες, όποιος προσπαθεί να ασκήσει πολιτική κριτική (π.χ. σχολιασμός της στάσης Γιαννόπουλου υπέρ του Σημίτη στο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ) ή να διαδώσει τις πολιτικές του θέσεις στους άλλους είναι πολύ πιθανό να χρησιμοποιήσει σκληρές εκφράσεις διακατεχόμενος από το θεμιτό πάθος να καταδείξει με τον πιο πειστικό τρόπο την ορθότητα των απόψεών του. Επομένως, πρέπει, κατά τη διάρκεια της ελεύθερης ανταλλαγής απόψεων, να γίνεται ανεκτή όχι μόνο η σφοδρή κριτική, αλλά και μία ενδεχόμενη αθέλητη παραποίηση πραγματικών περιστατικών, προκειμένου να δημιουργηθεί εκείνος ο ζωτικός χώρος που είναι αναγκαίος για την ευδοκίμηση του αγαθού της ελευθεροτυπίας.

 

Υπενθυμίζουμε ότι, όπως προκύπτει και από τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σε όλες τις φιλελεύθερες δημοκρατικές κοινωνίες, το δικαίωμα στην ελεύθερη πληροφόρηση υπερτερεί της έννομης προστασίας της τιμής εκείνου του δημόσιου προσώπου που έχει οικειοθελώς αναμιχθεί στο δημόσιο βίο.

 

 

---

 

GREEK HELSINKI MONITOR

(Greek National Committee of the International Helsinki Federation)

& MINORITY RIGHTS GROUP - GREECE

(Greek Affiliate of Minority Rights Group International)

P.O. Box 51393, GR-14510 Kifisia, Greece

Tel. 30-1-620.01.20; Fax: 30-1-807.57.67; E-mail: helsinki@compulink.gr

_____________________________________________________________________

 

PRESS RELEASE

 

21/7/1997

 

TOPIC: A NEW CASE OF VIOLATION OF CONSTITUTIONALLY GUARANTEED FREEDOM OF EXPRESSION

 

On the occasion of the recent conviction of two journalists of the newspaper “Niki,” sentenced to 33 months in prison each for “aggravated defamation” of the Minister of Justice Evangelos Yanopoulos, we would like to point out that imposition of criminal sanctions for the exercise of political criticism of the public activities or the political behavior of a public official, and especially of someone belonging to the executive branch of the state, reflects the obsolete and antidemocratic concept according to which those governed should not criticize their governors. To further our argument, we would like to emphasize that the constitutional guarantees of press freedom do not allow any public official to ask for the prosecution of journalists, not even if their articles include a false defamatory allegation that is related to the public activities of this person (e.g. rise of doubts about the participation of E. Yanopoulos in the Resistance), unless it can be proved by the person affected, with clear evidence, that the article was written with actual knowledge of its untruthfulness by the reporter.

 

As it has repeatedly been ruled by jurisprudence and by scholars of all democratic countries, if someone tries to make political comments (e.g. by criticizing the political attitude of E. Yanopoulos who favored C. Simitis, during the last PASOK Congress) or to propagate his political views, it is very likely for him to use vulgar expressions, especially since he is sometimes overwhelmed by a passion, which shows his strong will to express his views in a more persuasive way. Consequently, during this procedure of free exchange of views, not only strong criticism but also an eventual unwilling falsification of facts should be tolerated, so that some space vital for the blossoming of freedom of the press be available.

 

We remind that in all liberal democratic countries, as it stems from the decisions of the European Court of Human Rights, the right of free information prevails over the legal protection of honor of the public person who has voluntarily been involved in the public life.